ชีวิตอับแสงดาว

เขายืนเท้าราวเหล็กของสะพาน

แผ่นหลังโน้มเอียงทำมุมกับช่วงสะโพกลงไปถึงปลายเท้า สะพานที่ทอดยาวข้ามถนนกว้าง มองดูรถราที่แล่นสวนกันไปมาเบื้องล่างอย่างหนาแน่นคับคั่ง ในมือถือโทรศัพท์เคลื่อนที่หรือโทรมือถือ หวนคิดถึงเหตุการณ์เรื่องราวต่างๆ ที่ค่อย ๆ ปะติดปะต่อกันเหมือนชิ้นส่วนเล็ก ๆ ของแผ่นจิ๊กซอว์ขนาดใหญ่

มันเป็นอะไรกันหรือนี่ เสียงสะท้อนในใจค่อยแล่นขึ้นมาในห้วงความคิดคำนึงอย่างเนิบช้า

ฉันนี่นะ นายพลตำรวจใหญ่ของประเทศนี้ พลตำรวจเอกสุชาติ อุทัยเถลิง ตำแหน่งผู้บริหารระดับสูงมายืนตามลำพังบนทางที่ผู้คนมากหน้าหลายตาเดินสัญจรขวักไขว่ผ่านไปมาเบื้องหลัง

ไม่มีใครสังเกตหรือจดจำได้ว่าเขาผู้นี้คือนายตำรวจผู้มีชื่อเสียง มีภารกิจอันยิ่งใหญ่สุดในการดูแลบำบัดทุกข์บำรุงสุขราษฎรทั้งหมดทั้งประเทศ ไม่ว่าจะเป็นชนชั้นแรงงานหรือชนชั้นไร้งานไปจนถึงชนชั้นเหลือกินเหลือใช้ไปอีกสิบชาติกำเนิด มายืนอยู่ลำพังบนสะพานลอยคนข้ามยามเช้าที่ผู้คนหลากหลายวัยและสถานภาพพลุกพล่านเร่งรีบในช่วงเวลาจำเป็นต้องรีบเร่งเดินทางไปทำงานหรือไปปฎิบัติหน้าที่ของแต่ละคน

เหลียวมองไปทางซ้ายมือหรือทางขวามือ มีผู้ค้าขายปูแผ่นพลาสติกวางสินค้าจิปาถะบนพื้นทางเดินบนสะพานลอยรอลูกค้าที่สัญจรผ่านเลือกซื้อหาในราคาถูก

ผู้ค้าบางรายทำอาหารกล่องมายืนขายกล่องละสิบห้ายี่สิบบาท เป็นอาหารเช้าง่าย ๆ อย่างข้าวโปะไข่เจียวหรือผัดกะเพราไก่ใส่ไข่ดาวหนึ่งชิ้นพร้อมกิน คนวัยทำงานที่ไม่มีเวลาหรือไม่สามารถทำอาหารมื้อเช้ากินได้ทันเวลาเข้างานก็จะซื้อติดมือไปกินที่ทำงาน

เขาคิด ทุกคนมีหน้าที่มีภารกิจของตัวเอง ไม่ว่าจะเพื่อปากท้องของตัวเองหรือครอบครัวที่รออยู่ที่บ้านก็ตาม นั่นก็คือภารกิจสำคัญอย่างหนึ่ง

แม้จะไม่หนักหน่วงเหมือนเขาที่กำลังเผชิญและตกอยู่ในวิกฤติเวลานี้ก็ตาม เพราะเขาต้องคำสั่งให้ปลดออกจากราชการ ราชการที่เขารับใช้และประกอบอาชีพอย่างหนึ่งมาตลอดชีวิตที่ผ่านมาจวบจนใกล้หมดวาระเกษียณอายุไปตามวันเวลาที่ผ่านเลย

เขาที่ทำหน้าที่ป้องกันและปราบปรามอาชญากร จัดระเบียบสังคมให้ดำเนินไปอย่างสงบเรียบร้อยตามตรรกะของตำรวจผู้สวมเครื่องแบบสีกากีในประเทศนี้ ทำมาตั้งแต่จบจากโรงเรียนนายร้อยตำรวจ สถาบันผลิตนายตำรวจให้มีคุณภาพมาตรฐานเป็นที่ไว้วางใจของประชาชนและเป็นความหวังที่จะพึ่งพาในการอำนวยความยุติธรรมในเบื้องต้นของผู้คนทุกผู้ทุกนามในประเทศนี้ จนบัดนี้เหลืออีกไม่กี่ปีเท่านั้นก็จะต้องถอดเครื่องแบบ ดำรงตนดำเนินชีวิตเยี่ยงคนธรรมดาทั่วไปในบั้นปลายของห้วงแห่งลมหายใจ

หายใจเข้าออกกี่คำรบกี่รอบตั้งแต่ปฏิสนธิจนกระทั่งถึงเสี้ยววินาทีปัจจุบันไม่สามารถคำนวณออกมาเป็นตัวเลขได้อย่างแม่นยำเที่ยงตรงต้องแท้แน่นอน ในห้วงคำนึงของเขาดิ่งลึกลงไปสุดก้นบึ้งของสภาวะสงบนิ่งเรียบง่ายในพื้นฐานที่ทุกอณูประกอบประสานผนึกแน่นในเนื้อหนังสสารปฐพีวารีวายุอัคคีเป็นมวลรวมของสิ่งมีชีวิตร่างหนึ่ง

แล้วใยเรื่องราวทั้งหลายที่พานพบประสบเจอมีทั้งร้อนทั้งหนาวอบอุ่นเยือกเย็นสลับสับเปลี่ยน ประสบการณ์บทเรียนผลพวงแห่งความสำเร็จบรรลุชัย ตลอดกระทั่งความปราชัยพ่ายแพ้ซวนเซทรุดโทรมถั่งโถมกระทบกระแทก เขาผ่านมาแล้วทั้งนั้นมันจะมาสิ้นสุดลงอย่างง่ายดายอย่างนี้หนอ

ก้อนสมองหนึ่งเดียวแบ่งได้หลายส่วน ส่วนหนึ่งที่เรียกว่าฮิปโปแคมปัส ที่อยู่ในซอกกลีบสมองด้านข้างทั้งสองฟาก ทำหน้าที่เก็บบันทึกความทรงจำทั้งหมดที่เดินทางอย่างยาวไกลบนเส้นทางทั้งตรงแน่วและคดโค้งคดเคี้ยวเลี้ยวลดทั้งเรียบเนียนนุ่มนวลไปจนขรุขระเป็นหลุมเป็นลูกคลื่นหล่มโคลน

เจ้าสมองส่วนนี้มันคงถึงเวลาที่จะเฉิดฉายบทบาทสำคัญของชีวิตคนคนหนึ่งบนเวทีละครชีวิต ในช่วงเวลาที่ทอดยาวจนใกล้ถึงบั้นปลายของชีวิตอย่างโดดเด่นให้เห็นความสำคัญของมันว่าไม่ใช่เพียงแค่ตัวประกอบในละครแห่งชีวิตเท่านั้นดอกหนา

เขามักคิดถึงมันเสมอยามเมื่อนึกย้อนอดีตบางเสี้ยวบางส่วนของความเป็นตัวตน เป็นคุณสมบัติที่สร้างสมประดิษฐ์ประดอยเป็นแห่งความเป็นนายตำรวจมืออาชีพที่ได้รับเหรียญเกียรติยศ หนังสือยกย่องเชิดชูนานัปการขานไขไม่สิ้นสุด

นึกไปถึงตู้กระจกในห้องรับรองของบ้านหลังงาม เต็มไปด้วยภาพใส่กรอบสวยงาม รวมทั้งถ้วยรางวัลแห่งความภาคภูมิใจในผลงานอีกมากมายล้นตู้ เป็นที่เชิดหน้าชูตายามเมื่อมิตรสหายหรืออาคันตุกะมาเยือนบ้านเรือนอันใหญ่โตอย่างกับคฤหาสน์ของมหาเศรษฐีคนหนึ่ง

จิตกระหวัดทยอยจัดเรียงบทบาทผลงานของเขาให้ขึ้นมาบนเวทีแสดงให้เขารำลึกอย่างอิ่มเอิบชุ่มชื่นใจ มีทั้งผลงานที่สร้างชื่อเสียงโดดเด่นสมัยยังเป็นนายตำรวจหนุ่มฉกรรจ์ฝากฝีไม้ลายมือให้เป็นที่ประจักษ์ในแวดวงนักสืบพิชิตคดีโด่งดังในหน้าสื่อสังคมมวลชนระดับประเทศ

ไม่ว่าคดีฆาตกรรมชำแหละศพหลายคดี คดีลอบสังหารนักการเมืองระดับชาติ หรือแม้กระทั่งคดีเล็กคดีน้อยพิษรักแรงสวาทฆาตกรรม ขบวนการอาชญากรรมข้ามชาติค้ายาเสพติดของเถื่อน แก๊งต้มตุ๋นลงทุน บ่อนกาสิโน ล้างอิทธิพลเจ้าพ่อนักเลงอันธพาลตั้งแต่กุ๊ยท้ายซอยไปจนถึงระดับพ่อเลี้ยงนายหัว เจ้าสัว มาเฟีย ล้วนแต่เคยผ่านมือพิชิตจนเหล่าทรชนคนนอกกฎหมายศิโรราบมานับไม่ถ้วน

ใช่แล้ว เขาคิดขณะสายตาดูพร่ามัวจากแสงสะท้อนเบื้องล่างถนนที่รถราขนาดรูปร่างแตกต่างกันนับร้อยนับพันเคลื่อนผ่านไปมาอย่างรวดเร็ว

แน่นอนเจ้าก้อนสมองที่บันทึกความทรงจำมันเลือกที่จะนำภาพในห้วงแห่งความทรงจำที่เป็นส่วนที่ดีและเหมาะสมมาอวดให้เขาเห็นเป็นลำดับต้นๆ มนุษย์มีจิตใต้สำนึกที่ต้องการรับรู้ในเรื่องที่ดีงามหรือมีคุณค่ามีประโยชน์ต่อตัวเองมากกว่าเรื่องเลวร้ายและไม่น่าจดจำ

แต่สมองก้อนใหญ่กว่าเต้าหู้ไม่มากนัก มันไม่เลือกที่จะบันทึกส่วนที่สวยงามเพียงอย่างเดียวทุกสิ่งทุกอย่างที่บังเกิดขึ้นโดยตัวตนทั้งดีงามหรืออัปลักษณ์เลวร้ายล้วนไม่มีข้อยกเว้นสำหรับการบรรจุเก็บไว้ในคลังสมองที่แสนอัศจรรย์บันทึกได้ไม่มีที่สิ้นสุด

ตราบเท่าที่ก้อนสมองนั้นยังทรงพลังแข็งแรงหรือผ่านการฝึกฝนเคี่ยวกรำลับฝีมือเฉกเช่นนักกีฬาที่ต้องฝึกฝนอย่างต่อเนื่องตลอดเพื่อรักษาระดับความสามารถฝีมือให้มั่นคงแน่นหนาหรือพัฒนาเพิ่มขึ้นไปอีกระดับหนึ่งเรื่อย ๆ จนกว่าจะถึงจุดสูงสุดตามเงื่อนไขแห่งกาลเวลาที่กระชากฉุดลงมาเป็นสามัญธรรมดา

เขาฉงนฉงายใจ อะไรกันมันถึงได้เดินมาถึงจุดหนึ่งที่เขาไม่แม้แต่จะคิดว่าจะมีวันนี้ อะไรกันหรือ ยังคงเป็นสิ่งที่เขาไม่สามารถให้คำตอบได้

หรือหากมองแบบรวบรัดตัดตอน มันเป็นเพียงจิตใต้สำนึกของมนุษย์ที่มีความคิดแข่งขันเอาชนะกันในทุกเรื่องในทุกสิ่งที่มนุษย์เห็นเป็นสำคัญต่อตัวเอง ตัวเขาก็ไม่สามารถหลบเลี่ยงจิตใต้สำนึกของสิ่งมีชีวิตที่เห็นแก่ตัวเองมากที่สุดไปได้เช่นกัน

ดังที่คำโบราณกล่าวไว้ ไม่ได้ด้วยเล่ห์ก็เอาด้วยกล แต่เรื่องมันลงเอยที่เขาเป็นฝ่ายปราชัยให้กับคู่แข่งที่ปาดหน้าคว้าชัยไปอย่างฉิวเฉียด

นั่นไม่ทำให้ผิดหวังล้มเหลวมากพอ เท่ากับเขาต้องถูกเล่นงานด้วยคดีความทั้งหนักทั้งเบาถึงขั้นอาจต้องสิ้นอิสรภาพเดินก้มหน้าเข้าสถานกักขังอย่างอาชญากรที่เขาเคยปราบปรามมาก่อนจนจดจำไม่หมด

แรงกระแทกแห่งความทรงจำที่ก้อนสมองบีบเค้นสำแดงฤทธิ์หนักหน่วงขึ้นในทันที มันแล่นปรู๊ดปร๊าดขึ้นสู่แกนสมอง เหมือนกระแสไฟฟ้าลัดวงจรอย่างฉับพลัน

ร่างของเขาเกร็งกระตุกอย่างรุนแรงชักดิ้นจนคว่ำคะมำข้ามราวสะพานลอยละลิ่วร่วงลงเบื้องล่างของถนน เหมือนแสงสว่างของหลอดไฟขาดพลันมืดสนิท

เป็นเวลายาวนานเหมือนลอยอยู่ในห้วงหาวอวกาศไร้แรงดึงดูด ร่างลอยเคว้งคว้างอย่างเอื่อยเฉื่อยเบาบางดังดอกหญ้าหรือขนนก เหลือเพียงสำนึกในก้อนสมองที่ยังทยอยลำเลียงมาให้จิตสัมผัส

เขาเคยฝัน เขาฝัน เขาได้ทำสำเร็จแล้ว เขาได้ซื้อที่ดินนับพันไร่ที่เป็นสวนผลไม้ไร่นาในดินแดนห่างไกลจากชาวบ้านหลายคนในบริเวณนั้น แล้วสร้างดินแดนแบบเทพนิยายที่เขาฝันเมื่อครั้งยังเป็นเด็กน้อย

อยากมีทุ่งหญ้ากว้างยาวสุดสายตา ปลูกดอกไม้นานาพันธุ์หลากสีสันให้ตระการตา มีฝูงปศุสัตว์เที่ยวและเล็มหญ้าท่ามกลางบรรยากาศอันเจิดจ้าด้วยแสงตะวัน มีบึงมีลำธารใสไหลผ่านตามโตรกผา มีฝูงมัจฉาแหวกว่ายละลานตา เพลินฟังเสียงสกุณาร่ำร้องไพเราะเสนาะโสต ช่างเป็นฝันแสนบรรเจิดเลิศลอยเหลือพรรณนา

สร้างบ้านหลังน้อยเพียงเพื่ออาศัยหลับนอนและทำอาหารกินจากผลผลิตในดินแดนของเขา ทั้งผักผลไม้ เนื้อสัตว์ที่เลี้ยงเอง มันผุดลอยขึ้นมาในจินตนาการที่เหมือนจริงมาก เพียงแต่เขาไม่สามารถแต้มสีสันให้สมจริงได้ มันคงเป็นภาพขาวดำปนเทาเท่านั้น เขาพยายามลงลึกถึงรายละเอียดให้ได้มากที่สุดแล้ว

กึงกัง เสียงดังเมื่อเขาเกือบสะดุดขั้นบันไดเหล็กที่มีปุ่มปมกันลื่น ทำให้สติตื่นรู้สึกตัวอีกครั้งขณะเดินลงจากสะพานลอย

ก็เท่านี้เองชีวิต ไม่ได้มีอะไรมากมายต่างจากที่เขาขึ้นสะพานลอยข้ามถนนจากอีกฟากหนึ่งไปยังอีกฟาก

เมื่อมีขึ้นก็ต้องมีลงเท่านั้นเอง

เขาในชุดเสื้อโปโลเก่ากางเกงยีน รองเท้าผ้าใบ ไม่มีใครจะสังเกตจำได้ว่านี่คือ พลตำรวจเอกสุชาติ อุทัยเถลิง นายตำรวจที่กำลังมีข่าวอื้อฉาวบนหน้าสื่อสารมวลชนอย่างมากในตอนนี้ ใครเลยจะคิดว่าเขาจะมาเดินเดียวดายอย่างนี้

เขาตกอยู่ในสภาวะจำยอมและจำนนกับชีวิต แต่… เขาคิดได้แล้ว ลมหายใจเข้าออกที่เหลืออีกกี่อึดกี่เฮือกที่เหลือฉันขอลิขิตเอง.

เดชา ภู่พิชิต

30/5/2567