“พลิกเกมก่อนพัง!” TNDR ชี้ไทยต้องเปลี่ยนวิธีรับมือภัยพิบัติ ก่อนความสูญเสียซ้ำซาก
เวทีประชุมวิชาการเครือข่าย 19 มหาวิทยาลัยด้านภัยพิบัติ (TNDR) ครั้งที่ 3 ชี้ชัดประเทศไทยต้อง “เตรียมคน” และ “เชื่อมระบบเตือนภัย” ให้เข้าใจง่าย ใช้งานได้จริง ไม่ใช่แค่รอภัยมาแล้วค่อยวิ่งหนี
วันที่ 13 มิถุนายน 2568 ที่ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย งานประชุม TNDR ภายใต้หัวข้อ “พลิกเกมจัดการภัยพิบัติด้วยเทคโนโลยีและเครือข่ายความร่วมมือ” ได้กลายเป็นเวทีสำคัญในการเขย่าระบบรับมือภัยพิบัติของไทย ด้วยแนวคิดที่ชัดเจนว่า การรับมืออย่างมีประสิทธิภาพต้องเริ่ม “ก่อนภัยจะมา”
หนึ่งในสาระสำคัญของเวที คือการเน้นย้ำว่า “การเตรียมคน” ให้พร้อมรับมือ คือหัวใจสำคัญ ไม่ว่าจะเป็นบุคลากรทางการแพทย์ หรือประชาชนทั่วไป ก็ต้องเข้าใจบทบาทหน้าที่ของตนเมื่อต้องเผชิญภัย ทั้งในระดับหลักสูตรสุขภาพเฉพาะทาง และหลักสูตรพื้นฐานที่เข้าถึงชุมชนได้จริง
ชุมชนเปราะบาง อย่างผู้สูงอายุ ผู้มีรายได้น้อย หรือผู้ป่วยติดเตียงในพื้นที่เสี่ยงน้ำท่วมหรือไฟไหม้ ต้องได้รับการอบรมและเข้าถึงความรู้ภัยพิบัติที่เข้าใจง่าย ทำได้จริง ไม่ใช่แค่พึ่งพาหน่วยงานรัฐในวินาทีฉุกเฉิน
อีกหนึ่งประเด็นที่ได้รับความสนใจอย่างมาก คือระบบ “แจ้งเตือนภัย” ที่ในปัจจุบันมีแอปพลิเคชันหลากหลายจนประชาชนสับสน เครือข่าย TNDR เสนอแนวทางเชื่อมระบบทั้งหมดให้เตือนภัยได้ชัดเจน เข้าใจง่าย พร้อมคำแนะนำที่ “ทำตามได้ทันที” ไม่ใช่แค่ตัวเลขหรือคำศัพท์ทางเทคนิคที่คนอ่านแล้วงง
ดร.พิจิตต รัตตกุล อดีตผู้ว่าฯ กทม. และประธานเครือข่าย TNDR กล่าวระหว่างอภิปรายว่า ทุกปีที่เกิดภัย ความเสียหายสะสมสูงกว่า 5% ของจีดีพี แต่รัฐกลับใช้งบป้องกันล่วงหน้าไม่ถึง 5%! แบบนี้ประเทศมีแต่จะพัง ถ้าไม่รีบ ‘พลิกเกม’ เรากำลังทุ่มงบไปกับการแจกของ กู้ภัย และหามผู้บาดเจ็บ แทนที่จะลงทุนกับแผน คน และระบบก่อนภัยจะมา
เวที TNDR ครั้งนี้ จึงไม่ใช่แค่การเสนอผลงานวิชาการ แต่เป็นเสียงเรียกร้องถึงภาครัฐ ให้ “เปลี่ยนวิธีคิด เปลี่ยนวิธีลงทุน” และ เปลี่ยนระบบจัดการภัยพิบัติของไทยอย่างจริงจัง เพื่อไม่ให้ประเทศต้องสูญเสียงบหลายแสนล้านบาทในทุกๆ ปีจากภัยที่เรารับมือได้ หากเริ่มจากคำว่า เตรียมพร้อม
