สพฐ.ตร. ยกระดับมาตรฐานด้วยการพัฒนานวัตกรรมเครื่องตรวจหาลายนิ้วมือเพื่อติดตามคนร้าย
วันที่ 1 พฤศจิกายน 2567 ที่สำนักงานพิสูจน์หลักฐานตำรวจ (สพฐ.ตร.)
พล.ต.ท.ไตรรงค์ ผิวพรรณ ผบช.สพฐ.ตร. เป็นประธานในพิธีส่งมอบตู้อบไอกาวแบบพกพาสำหรับตรวจหารอยลายนิ้วมือที่วัตถุพยานให้กับหน่วยงานในสังกัด โดยส่งมอบให้หน่วยงานนำร่อง 5 หน่วย ได้แก่ กองพิสูจน์หลักฐานกลาง, ศูนย์พิสูจน์หลักฐาน 1 (ปทุมธานี), ศูนย์พิสูจน์หลักฐาน 2 (ชลบุรี), ศูนย์พิสูจน์หลักฐาน 7 (นครปฐม) และ ศูนย์พิสูจน์หลักฐาน 10 (ยะลา)
ซึ่งเป็นนโยบายด้านการพัฒนาเครื่องมือวิทยาศาสตร์ให้สอดคล้องกับภารกิจ มาตรฐานการปฏิบัติงานและนวัตกรรมของเครื่องมือตรวจพิสูจน์หลักฐาน
การพัฒนาตู้อบไอกาวดังกล่าว พลตำรวจโท ไตรรงค์ ผิวพรรณ ผู้บัญชาการ สำนักงานพิสูจน์หลักฐานตำรวจได้มีนโยบายและสนับสนุนงบประมาณในการจัดทำตู้อบไอกาวแบบพกพาเพื่อมอบให้แก่ กองพิสูจน์หลักฐานกลาง ศูนย์พิสูจน์หลักฐาน 1 ศูนย์พิสูจน์หลักฐาน 2 ศูนย์พิสูจน์หลักฐาน 7 และศูนย์พิสูจน์หลักฐาน 10 นำไปใช้ประโยชน์ในการตรวจเก็บรอยลายนิ้วมือแฝงในสถานที่เกิดเหตุ
เป็นการนำร่องใช้การนวัตกรรมดังกล่าว เพื่อพัฒนาต่อยอดไปสู่การจดสิทธิบัตรเป็นนวัตกรรมที่พัฒนาโดยสำนักงานพิสูจน์หลักฐานตำรวจต่อไป ซึ่งได้มอบหมายให้ศูนย์พิสูจน์หลักฐาน 1 ทำการศึกษาวิจัยจนกระทั่งประสบผลสำเร็จดังกล่าว
พล.ต.ท.ไตรรงค์ ผิวพรรณ ผบช.สพฐ.ตร. กล่าวว่า แนวคิดในการพัฒนาตู้อบไอกาวแบบพกพาดังกล่าว เกิดจากปัจจุบันตู้อบไอกาวที่มีใช้กันอยู่ในหน่วยงานตรวจพิสูจน์ทางด้านนิติวิทยาศาสตร์ เช่น สำนักงานพิสูจน์หลักฐานตำรวจ หรือหน่วยงานอื่นๆ
เป็นตู้สำเร็จรูปที่มีขายในเชิงพาณิชย์ ผ่านการนำเข้าจากต่างประเทศและมีราคาสูง ประกอบกับบางหน่วยของสำนักงานพิสูจน์หลักฐานตำรวจ ยังไม่มีตู้อบไอกาว หรืออยู่ในระหว่างการรองบประมาณในการซ่อมแซม ซึ่งจำเป็นต้องใช้งบประมาณจำนวนมาก
โดยตู้สำเร็จรูปดังกล่าวมีขั้นตอนการดำเนินการที่ต้องนำวัตถุพยานจากสถานที่เกิดเหตุกลับมาทำในห้องปฏิบัติการไม่สามารถดำเนินการตรวจเก็บรอยลายนิ้วมือแฝงได้ในสถานที่เกิดเหตุได้ หรือต้องรอพนักงานสอบสวนเจ้าของคดีนำส่งวัตถุพยานด้วยตนเอง ส่งผลให้เกิดความล่าช้าในกระบวนยุติธรรม
ดังนั้น เพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุดในการอำนวยความยุติธรรมให้แก่ประชาชนได้อย่างรวดเร็ว ได้มอบหมายให้ศูนย์พิสูจน์หลักฐาน 1 ซึ่งเป็นหน่วยงานในสังกัดเป็นผู้พัฒนาตู้อบไอกาวแบบพกพาขึ้น เพื่อลดปัญหาด้านการขนส่งวัตถุพยาน ลดโอกาสในการปนเปื้อนจากการขนส่งและจากการส่งต่อวัตถุพยาน อำนวยความสะดวกให้สามารถตรวจเก็บรอยลายนิ้วมือแฝงได้ในสถานที่เกิดเหตุได้ทันท่วงที
ที่สำคัญเครื่องดังกล่าวยังพัฒนาให้มีระบบติดตามการทำงานและรายงานข้อมูลไปยังเครื่องมือที่มีการเชื่อมต่อ (Smart Monitoring) ผ่านเครือข่ายระบบอินเตอร์เน็ตแบบไร้สาย (Wireless LAN) และประมวลผลด้วยแอปพลิเคชัน (Application) แสดงผลผ่านโทรศัพท์มือถือ โดยให้มีรูปแบบแสดงสถานะการทำงานที่มีระบบแจ้งเตือนอุณหภูมิและความชื้นเพื่อให้เกิดความสะดวกในการใช้งาน และมีการบันทึกเป็นฐานข้อมูลการทำงานของตู้อบไอกาวในแต่ละครั้งไว้ใน Google Sheet
ในส่วนนี้จึงเป็นการคิดค้นนวัตกรรมด้านเครื่องมือตรวจพิสูจน์หลักฐานของสำนักงานพิสูจน์หลักฐานตำรวจ สำนักงานตำรวจแห่งชาติ ที่สำคัญซึ่งจะสามารถสนับสนุนงานสืบสวนสอบสวนได้อย่างทันท่วงทีด้วย
สำหรับตู้อบไอกาวแบบพกพาที่มีระบบติดตามการทำงานและรายงานข้อมูลไปยังเครื่องมือที่มีการเชื่อมต่อ (Smart Monitoring) ผ่านเครือข่ายระบบอินเตอร์เน็ตแบบไร้สาย (Wireless LAN) และประมวลผลด้วยแอปพลิเคชัน (Application) แสดงผลผ่านโทรศัพท์มือถือ โดยให้มีรูปแบบแสดงสถานะการทำงานที่มีระบบแจ้งเตือนอุณหภูมิและความชื้น
โดยผลงานดังกล่าวนั้นได้รับการตอบรับให้นำเสนอในงานประชุมวิชาการทั้งในและต่างประเทศถึง 2 ครั้ง คือ
1. ได้รับการตอบรับให้นำเสนอแบบ Oral Presentation ด้านเทคโนโลยีเกี่ยวกับการตรวจเก็บรอยลายนิ้วมือแฝงในงานประชุมวิชาการนานาชาติ ด้าน Information and Network Technologies ครั้งที่ 9 ประจำปี 2567 (ICINT 2024) ณ กรุงโตเกียว ประเทศญี่ปุ่น ระหว่างวันที่ 24 – 26 พฤษภาคม 2567
2. ได้รับการตอบรับ ให้นำเสนอเทคโนโลยีในงาน Thailand Research Expo & Symposium 2024 จัดโดยกองส่งเสริมและสนับสนุนการวิจัยและนวัตกรรม สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ เมื่อวันที่ 27 สิงหาคม 2567 ณ โรงแรมเซ็นทาราแกรนด์ และบางกอกคอนเวนชัน เซ็นเตอร์ เซ็นทรัลเวิลด์ กรุงเทพฯ