คอลัมน์ อาชญา (ลง) กลอน
โดย…ธนก บังผล
เสาร์ที่ 2 ของเดือนมกราคม ซึ่งเป็นวันเด็ก ปีนี้ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี ได้ให้คำขวัญไว้ว่า “รู้คิด รู้เท่าทัน สร้างสรรค์เทคโนโลยี”
นอกจากจะเป็นวันของเด็กแล้ว ปัญหาที่พบเป็นประจำทุกปีคือ “เด็กหาย”
กรณีเด็กหายไม่ใช่เรื่องเล็กๆนะครับ เนื่องจากทุกครั้งที่เกิดเหตุ เด็กไม่สามารถช่วยเหลือตัวเองได้ และเป็นหน้าที่ของผู้ปกครองที่จะติดตาม ประสานแจ้งความกับทางตำรวจ
ศูนย์ข้อมูลคนหาย มูลนิธิกระจกเงา เปิดเผยสถิติรับแจ้งเด็กหาย ปี 2560 ทั้งสิ้น 402 ราย พบว่าสาเหตุหลักกว่าร้อยละ 8 คือเด็กสมัครใจหนีออกจากบ้าน โดยอายุเฉลี่ยอยู่ระหว่าง 13-15 ปี และเป็นเด็กหญิงที่หายออกจากบ้านมากกว่าเด็กชายเกือบ 3 เท่า สาเหตุหลักคือที่บ้านมีปมปัญหาความรุนแรงในครอบครัว
แนวโน้มสถานการณ์เด็กหาย 3 ปีที่ผ่านมา ระบุว่าสถิติรับแจ้งเด็กหายลดลงทุกปี แต่ก็ยังถือว่ามีความรุนแรงของปัญหา เนื่องจากแต่ละปี มีเด็กหายออกจากบ้านเกินกว่า 400 คน โดยกลุ่มวัยรุ่นอายุ 11-15 ปี ถือว่ามีความเสี่ยงในการตัดสินใจหนีออกจากบ้านได้ง่าย อย่างไรก็ตามเด็กกลุ่มนี้เจ้าหน้าที่สามารถติดตามกลับมาได้กว่า ร้อยละ 90 ส่วนกลุ่มเด็กเล็กอายุต่ำกว่า 10 ขวบ เมื่อหายออกจากบ้านไปมีแนวโน้มสูงที่จะถูกทำร้าย และการติดตามตัวทำได้ยากมากกว่า
ทั้งนี้ มูลนิธิกระจกเงา ยังแนะนำให้ผู้ปกครองเตรียมตัวก่อนพาบุตรออกไปเที่ยวงานวันเด็ก ดังนี้ 1.ผู้ปกครองต้องทราบรูปพรรณของลูก ส่วนสูง น้ำหนัก สีเสื้อผ้า 2.ถ่ายรูปล่าสุดพร้อมชุดที่สวมใส่ของลูก ก่อนออกจากบ้าน 3.ทำป้ายชื่อ เบอร์ติดต่อครอบครัว ติดตัวเด็กไว้ 4.สอนลูกว่า หากพลัดหลง นัดเจอกันจุดไหน ขอความช่วยเหลือได้กับใคร 5.สอนลูกว่า หากตกอยู่ในอันตราย มีคนจูงมือไป ให้ตะโกนขอความช่วยเหลือ
อย่างไรก็ตาม หากเด็กเกิดพลัดหลงกับผู้ปกครอง สามารถแจ้งความคนหายกับทางสถานีตำรวจได้ทันที ไม่ต้องรอให้ครบ 24 ชั่วโมง เคยมีการแนะนำผู้ปกครองให้จดรายละเอียด พร้อมทั้งเบอร์โทรศัพท์ติดตัวเด็ก เพื่อที่ว่าเมื่อเกิดการพลัดหลงขึ้นมา ผู้ที่พบเจอจะสามารถติดต่อช่วยเหลือได้อย่างทันท่วงที
ในขณะที่ พล.ต.อ.จักรทิพย์ ชัยจินดา ผู้บัญชาการตำรวจแห่งชาติ ได้แสดงความห่วงใยในสวัสดิภาพและความปลอดภัยของเด็กและเยาวชน ในช่วงวันเด็กแห่งชาติประจำปี 2561 ซึ่งอาจมีมิจฉาชีพฉวยโอกาสก่อเหตุประทุษร้ายต่อชีวิตและทรัพย์สินของประชาชน หรือกระทำผิดต่อเด็กในลักษณะต่าง ๆ โดยเฉพาะเด็กหายพลัดหลงและการเกิดอุบัติเหตุต่าง ๆ จากเครื่องเล่น
จึงได้สั่งการ ตำรวจทุกหน่วยทั่วประเทศ ประชาสัมพันธ์ สร้างการรับรู้ให้แก่ ผู้ปกครอง เด็กและเยาวชน พร้อมทั้งดำเนินการเพื่อป้องกันเหตุต่าง ๆ ทั้งการป้องกันและปราบปรามอาชญากรรมคดีประทุษร้ายต่อทรัพย์ และการกระทำผิดต่อเด็กที่อาจเกิดขึ้นตามสถานที่จัด
นอกจากนี้ยังขอความร่วมมือพ่อ แม่ หรือผู้ปกครองได้ดูแลเด็กและเยาวชนในปกครองอย่างใกล้ชิด อีกทั้งหน่วยงานหรือผู้ประกอบการที่จัดกิจกรรมในวันเด็กระมัดระวังอันตรายจากการเล่นเครื่องเล่นต่าง ๆ ตรวจสอบความพร้อมและความความปลอดภัยของเครื่องเล่น อุปกรณ์ที่ต่อเชื่อมกับไฟฟ้า และกล้องวงจรปิด โดยเฉพาะอย่างยิ่งสถานที่จัดงานที่อยู่ใกล้แม่น้ำ ลำคลอง สระน้ำหรือบ่อน้ำ ควรจัดชุดกู้ชีพกู้ภัยประจำสถานที่เพื่อป้องกันเด็กพลัดตกน้ำและให้การช่วยเหลือเมื่อเกิดเหตุได้อย่างทันท่วงที รวมถึงการใช้รถโรงเรียนหรือรถยนต์โดยสารรับจ้างเป็นพาหนะในการเดินทางพานักเรียนเข้าร่วมกิจกรรมเป็นหมู่คณะขอ ให้ผู้ขับขี่ยานพาหนะ ปฏิบัติตามกฎจราจรและให้ใช้ความระมัดระวังในการขับขี่เป็นพิเศษ
ผู้จัดงานวันเด็ก คือส่วนสำคัญอีกส่วนหนึ่ง ในการป้องกันปัญหาเด็กหายพลัดหลงภายในงาน เตรียมความพร้อม ในการต้อนรับเด็กๆ ให้ปลอดภัยจากการสูญหายพลัดหลง จัดให้มีกองอำนวยการ จุดประชาสัมพันธ์ จุดนัดหมาย
ที่มีเครื่องขยายเสียง และมองเห็นได้ชัดเจน มีการประกาศเตือนภัย และแนะนำให้ระวังเด็กหายเป็นระยะ จัดให้มีป้ายไว้เขียนชื่อและเบอร์ติดต่อผู้ปกครอง ให้เด็กติดตัวที่หน้างาน จัดให้มีทีมงานคอยให้ความช่วยเหลือ และมีชุดฟอร์มหรือป้ายที่ชัดเจนให้เด็กรู้ว่าเป็นเจ้าหน้าที่ภายในงาน ที่จะขอความช่วยเหลือได้หากมีอันตราย เมื่อมีผู้ปกครองมาแจ้งเหตุเด็กพลัดหลง ผู้จัดควรประชาสัมพันธ์โดยเร็วและมีเจ้าหน้าที่คอยสังเกต ตรงทางเข้า-ออกด้วย ระลึกไว้เสมอว่า อาจมีมิจฉาชีพเดินปะปนภายในงาน และการสูญหายพลัดหลงของเด็ก อาจนำมาซึ่งอาชญากรรมที่ร้ายแรง
นี่เป็นเพียงขั้นตอนที่ทางหลายหน่วยงานพยายามเสนอแนะให้กับผู้ปกครองป้องกันไม่ให้เด็กหาย แต่ปัญหาหลักจริงๆยังมีมากกว่าคนหาย คือคนร้ายยังมีความพยายามล่อลวงเด็กไปก่อเหตุ ดังนั้นทุกคนต้องช่วยกันเป็นหูเป็นตาครับ คิดเสียว่าใจเขาใจเรา หากเป็นลูกเราพลัดหลงบ้าง เราก็คงทุกข์ใจไม่น้อย
หวังว่าปีนี้กรณีเด็กหายจะลดลง หรือเป็นศูนย์ ขอให้เด็กๆทุกคนมีความสุขกับช่วงวัยที่น่าตื่นตาตื่นใจครับ และแน่นอนว่าผู้ปกครองต้องดูแลบุตรหลานให้ดีก่อน เพื่อปิดโอกาสเสี่ยงที่เด็กหาย